ارتباط ضخامت مرکز قرنیه با مساحت سر عصب بینایی در بیماران دچار گلوکوم زاویه‌باز اولیه

هدف: ارزیابی ارتباط احتمالی بین ضخامت مرکز قرنیه و اندازه سر عصب بینایی در مبتلایان به گلوکوم زاویه‌باز اولیه. روش پژوهش: جمعیت مورد مطالعه، بیماران دچار گلوکوم زاویه‌باز اولیه‌ای می‌باشند که در بیمارستان جانز‌هاپکینز آمریکا تحت پی‌گیری بوده‌اند. همه بیماران تحت معاینات کامل چشم‌پزشکی، عکس‌برداری سر عصب بینایی به وسیله (Heidelberg Retina Tomogram II) HRT II و اندازه‌گیری ضخامت مرکز قرنیه به وسیله پاکی‌متر اولتراسوند قرار گرفتند. تعداد 199 چشم از 152 بیمار دچار گلوکوم زاویه‌باز اولیه که رضایت‌نامه را امضا کرده بودند؛ وارد مطالعه شدند. پس از خارج کردن چشم‌هایی که عکس‌های آن‌ها از کیفیت پایینی برخوردار بود و چشم‌هایی که تحت عمل جراحی قبلی قرار گرفته بودند و هم‌چنین انتخاب تصادفی یکی از چشم‌های بیماران، در نهایت داده‌های 57 چشم با استفاده از نرم‌افزار SAS نسخه 1/8 مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفتند و ضریب همبستگی پیرسون بین ضخامت مرکز قرنیه و مساحت سر عصب بینایی تعیین گردید. یافته‌ها: متوسط ضخامت مرکز قرنیه 5/35±7/530 میکرون بود. بیماران سیاه‌پوست قرنیه‌های نازک‌تری داشتند؛ میانگین ضخامت قرنیه در سیاه‌پوستان 520 میکرون، سفیدپوستان 546 میکرون و نژادهای دیگر 550 میکرون بود (05/0P<). سفیدپوستان دیسک بینایی کوچک‌تری داشتند؛ به طوری که مساحت دیسک در سفیدپوستان 84/1 میلی‌متر مربع، در سیاه‌پوستان 44/2 میلی‌متر مربع و نژادهای دیگر 38/2 میلی‌متر مربع بود (000/0P=). در تحلیل تک‌متغیری، ضخامت مرکز قرنیه با مساحت سر عصب بینایی، ارتباط منفی داشت (53N= و 12/0P= و 215/0-r= ) که پس از تغییر معیارهای خروج از مطالعه و وارد کردن تصاویر HRT با انحراف معیار کم‌تر از 100 در تحلیل آماری، این ارتباط منفی در بیماران سفیدپوست از نظر آماری معنی‌دار بود (60N=، 02/0P= و 282/0-r=). به عبارت دیگر، در چشم‌های بیماران سفیدپوستی که ضخامت قرنیه بیش‌تری داشتند؛ مساحت سر عصب بینایی کم‌تر بود و بر عکس. نتیجه‌گیری: وجود ارتباط منفی بین ضخامت مرکز قرنیه و اندازه دیسک در بیماران سفیدپوست دچار گلوکوم زاویه‌باز اولیه نشان می‌دهد که ممکن است برخی مولفه‌های دیگر سر عصب بینایی، مانند صفحه غربالی، ارتباطات ناشناخته‌ای با ضخامت مرکز قرنیه داشته باشند. · مجله چشم‌پزشکی بینا 1385؛ دوره 12، شماره 1: 63-58.